Son Yayınlar

Home / E-Kitap / Osmanlı Dağılma Dönemi / Osmanlıca T.Kaynaklar / E-Kitap Filibeli Ahmed Hilmi'nin Hikmet Gazetesi; Sayılar 1910-11 (Osmanlıca)

E-Kitap Filibeli Ahmed Hilmi'nin Hikmet Gazetesi; Sayılar 1910-11 (Osmanlıca)

Ağustos 09, 2023 , ,

 



Filibeli Ahmed Hilmi’nin haftalık olarak neşrettiği Hikmet gazetesi, 8 Nisan 1326 / 11 Rabîulâhir 1328 / [21 Nisan 1910] ile 16 Şevval 1330 / 15 Eylül 1328 [28 Eylül 1912] tarihleri arasında toplam 77 sayı çıkmıştır. Hikmet ibaresinin, hemen altında i´tisam âyetinden alınmış “Va´tesımû velâ teferrakû” (Âl-i İmran: 3/103) devamında “İttihat Hayattır, Tefrika Memattır” cümlesi yer alır.

Filibeli, dönemindeki birçok Osmanlı aydını gibi saltanata karşı meşrutiyeti savunmuş, bunun sonucu olarak birçok cezalara çarptırılmış, büyük sıkıntılar yaşamış bir isimdir. Osmanlı devletinin kurtuluşunun ancak “İttihad-ı islâm”la olacağına inanmış ve bu isimle dergi çıkarmış, Hikmet gazetesinin klişesine de Müslümanların bir ve beraber olmasını emreden ayeti yerleştirmiştir.Onun böyle düşünmeye iten sebeplerin başında Osmanlı içinde yayılan milliyetçilik akımıyla, özellikle farklı farklı milletlerden oluşan Balkanların elden çıkması endişesidir. Çünkü Müslümanlar kendi aralarında bu düşüncelerle münakaşaya giriştikleri zamanda zayıf düşeceklerdir. Netice Afrika’da olduğu gibi Avrupa ülkelerinin esaretine mahkum olacaklardır

Hikmet, kısa sürede toplumun her kesimi tarafından ilgi ile okunur ve abone sayısı üç binlere ulaşır.


Hikmet gazetesi, 74. sayısında padişaha hitaben yazılan “Açık Arzuhal” başlıklı mektup dolayısıyla [21 Eylül 1911] yılında kapanmıştır. Filibeli Ahmed Hilmi, önce Kastamonu’ya, oradan da Bursa’ya sürgüne gönderilmiştir. Daha sonra çıkan af neticesinde İstanbul’a dönen Ahmed Hilmi, bir süre Refi Cevat’ın başmuharriri bulunduğu, daha sonra da kendisine geçen Teşrih gazetesinde yazılar yazmıştır. 22 Eylül 1912 yılında Hikmet gazetesini tekrar çıkarmışsa da fazla uzun ömürlü olamayarak 77. sayıyla beraber [28 Eylül 1912] kapanmıştır. Hikmet gazetesinin tam koleksiyonu Hakkı Tarık Us, Beyazıt Devlet Kütüphanesi ve İstanbul Belediyesi Atatürk Kitaplığı’nda, bir kısmı da Âtıf Efendi Kütüphanesi’nde bulunmaktadır.

Ahmed Hilmi, hem Hikmetin kapanışını, hem de İslâm âleminin içinde bulunduğu durumu değerlendiren “Enzâr-ı Millete” başlığı altında İslam dünyasının içine düştüğü sıkıntılarını şu cümle ile tespit eder.

“Bütün âlem-i İslâm’ın yalnız bir derdi var: Kaht-ı Ricâl!

Hikmet gazetesi daha fazla bilgi için Tıklayın

Kaynak ; BİR BALKAN MUHACİRİ: FİLİBELİ AHMED HİLMİ VE “HİKMET” GAZETESİNDE BALKANLAR - Ahmet KOÇAK

Açılan sayfada üstteki linkleri tıkla, linkler çalışıyor.

Ḥikmet →  1910-1911

Hiç yorum yok

Kaydol: Kayıt Yorumları ( Atom )